Kedi ve Köpekte Uyuz

Uyuz nedir:

Evde beslenen çoğu hayvanda sıkça görülen bir hastalıktır.Özelikle kedi ve köpeklerde oldukça sık görülmektedir.En belirgini özeliği tüy dökülmesi ve hayvanlarda aşırı kaşıntıdır.Hayvanlar o kadar çok kaşınır ki derinlerini kanatırlar.Özelikle mantar.egzama ve tüy dökülmesiyle karıştırılır.Ancak en belirgin özeliği kaşıntı olduğundan mantardan ve tüy dökülmesinden kolay ayırt edilir.Bunun yanında hayvanda sürekli kaşıntıdan dolayı bir hiperaktiflik görülür.Hayvan saatlerce kendini sert cisimlere sürter durur ama yinede geçmez.Rahat uyuyamaz,rahat mamasını yiyemez ve bu yüzden giderek zayıflaşır.Bu arada sürtünmeden dolayı bölgesel olarak hayvanda tüylerin döküldüğü görülür.Tüylerin döküldüğü yer kızarıktır.Bazen aşırı sürtünmeden dolaya sıyrık şeklinde yara görülebilinir hata hayvan o derece rahatsız olur ki bazen kendi kendini ısırır. Köpeklerde özelikle kuyruk köküne,kulaklara ve boyun kısmana yerleşir.Kuyruk kökünde nerdeyse tüy kalmaz.Tüm bunların nedeni bir parazittir.Bu mikrop yerleştiği yere ve hastalık yaptığı hayvana göre adlandırılır.

Kedi ve köpek uyuzunun etkenleri ;
Sarcoptes canis (köpekte vücutta), Otodectes cynotis (kulak yolunda), Notoedres cati (kedi uyuzu)’dir. Uyuz etkenleri çok küçük (0,2-0,75 mm) artropodlardır. Önemli uyuz etkenleri Sarcoptidae, Psoroptidae ve Demodicidae ailelerinde bulunur.

· Sarcoptidae ailesinde bulunan türler, üzerinde bulunduğu konağın derisini delip, tünel açtığından ‘tünel açan uyuz etkenleri’ şeklinde de tanınırlar.
· Psoroptidae’ler ise konağın derisinin yüzeyinde yaşarlar, tünel açmazlar.
· Demodicidae ailesindekiler ise deride kıl folliküllerinde ve yağ bezlerinde yaşadıklarından ‘folliküler uyuz etkenleri’ olarak bilinirler

Bulaşma:

·Bulaşma hayvanın diğer hayvanlarla temasıyla oluşur.Bu temas sadece hayvanın başka bir hayvanla temasıyla olmaz.Bir hayvana ait malzemelerin başka bir hayvan için kullanılması vb. şeklerde de bulaşma olur.Hata başka birinin hayvanını severken ona dokunmanız be bulaşık elinizle kendi hayvanınıza dokunmanızla bile geçer.
·Teşhis

· Hayvanınızın sürekli kaşınması ve bununla birlikte tüy dökülmesi,deride kızarıklık sizi uyuzdan şüphelendirmeli.Ancak kesin teşhisi ancak veteriner hekimler koyabilir.O yüzden geç olmadan bir veteriner kliniğine veya veteriner fakültesine müracaat etmeniz gerekir.

· Tedavi

· Tedavide antiparaziter ilaçlar kullanılmalı. Ancak uygun ilacın seçimi ve uygulanması veteriner hekimlerin işidir.Yapacağınız yanlış uygulamamlar hayvanınıza ciddi zararlar verebilir.

Önlemler:
Hayvanların bir biriyle temasları önlenmeli.Hayvanların temizliğine dikkat edilmeli.Bir hayvana ait tasma,tarak vb. aletler başka bir hayvan için kullanılmamalı.En önemlisi hayvanın parazit ilaçları belirli aralıklarla veteriner hekimlere yaptırılmalı.Hayvanların bağışıklığı güçlü tutulmalı.Zayıf ve yetersiz beslenen hayvanlarda uyuz daha kolay hastalık yapmaktadır.
Uyuz mikrobu derinin içinde ve kıl follikülerinde yaşadığından hayvanınızı boşuna yıkamayınız.