Köpek Bakımı - Yuvarlak Parazitler (Ascariasis)

Yuvarlak Parazitler
(Ascariasis)
Yuvarlak parazitler, çoğu memeliyi etkileyen nematodes grubuna dahildir. Dört ve yirmi santimetre arasında uzunluğu değişebilir. Erişkin oluncaya kadar larvaları dört evre geçirir. Her larvanın vücut içinde farklı bir yeri olabilir. Çoğu göçebedir.Erişkinler köpeğin besinlerinden faydalanmak için duvarlarına tutundukları ince bağırsağa yerleşir. Köpekleri etkileyen yuvarlak solucanlar Toxocara ya da Toxascaris türündendir. Diğer türleri domuz, at, sığır, kedi ve vahşi hayvanları enfekte eder.Erişkinler ince bağırakta yumurtlar ve larvalar bağırsak duvarını delerek karaciğere giden kan dolaşımına karşışırlar. Kan dolaşımı ile birlikte kalbe ve oradan da akciğerlere ulaşırlar. Larvalar ardından bronşlara ulaşarak nefes borusunda öksürme refleksine neden olur. Öksürme ile tekrar yutularak miğde ve ince bağırsaklarda gelişimlerini tamamlayarak üremeye baştan başlarlar.Bazı larvalar plasentaya girmeyi başararak hamile anneden yavrulara ulaşır. Bazıları ise yıllarca köpeğin dokularında kalabilir. Kullandığımız parazit ilaçlarıyla bu larvaları öldürmek çok güçtür. Bu nedenle standart ilaçlarla tedavi edilseler bile her doğumda anne parazitli yavrular emzirmeye devam eder. Diğer bir faktör ise anne yavrularının dışkılarını yalayarak temizer ve düzenli olarak yumurtaları almaya devam eder. Araştırmalar etkili bir ilaç üretmek için hala devam etmektedir.Yavru köpeklerdeki belirtiler:·Karın şişliği·Aşırı gaz üretimi·Kötü kokulu ishal·Kanlı dışkı·Zayıf yavru·Kronik öksürük·Zayif ve kuru tüyler·İştah·Kusmuk ve dışkı ile erişkin parazitlerin dışarı atımı·Göz içlerinin enflamasyonu (anterior uveitis)
Tanısı: Ya yavru erişkin parazitleri dışkı ve kusma yolu ile dışarı atar ya da dışkı analizi ile yumurtalar tespit edilir.Kontrolü: Yuvarlak solucanları öldürmekte kullanılan en ayygın ilaçlar Piperazine ve Pamoatedir. Bu ilaçlar ağızdan verilir ve sadece erişkinleri öldürdüğünden yavruyu bu parazitlerden kurtarmak için üç haftalık aralarla iki kez uygulanmalıdır.
İlk İlaç Verimi İkinci İlaç Verimi
1. Hafta 2.Hafta 3.Hafta
Erişkin ve Erişkinler Etkilenmeyen Larvalar Geriye HiçLarvalar Mevcut Ölür Erişkin Olur Parazit Kalmadı

Yuvarlak parazitlerin engellenmesinde yavruların dışkılarının hemen temizlenmesi önemli bir rol oynar. Dışkılarındaki yumurtalar bir kaç gün sonra diğer köpekleri enfekte edecek hale gelir. Üreticiler ürettikleri yavrulara önce iki- üç haftalıkken daha sonra da tekrar üç hafta sonra paraziter ilaç vererek enfestasyon olasılığını düşürmeye çalışırlar.Yavrunuz onaltı haftalık oluncaya kadar sık sık dışkı analizi yaptırmakta fayda vardır.Ne yazık ki bir kez toprağa geçtiklerinde yuvarlak solucanların yok edilmeleri kolay değildir. Normal dezenfektanlar onları öldürmekten uzaktır. Direkt güneş ışığı ve kireç faydalı olur.
İnsana Zararı:Yuvarlak parazitler insanları özellikle de çocukları etkileyebilirler. Bulaşma yolu fesal-oral'dır. Bu, insanın enfekte dışkıyı ya da toprağı ağzına götürmesi demektir. Kulağa ne kadar korkunç gelse de küçük çocuklar bunu yapabilmektedir. Bazen de erişkinler köpeklerinin dışkısını temizledikten sonra ellerini yıkamayı unutabilir. Sindirim sistemimizde yumurtadan çıkan larvalar bir köpeğin içinde olduklarını umduklarından yollarını kaybederek karaciğer, böbrek, beyin ve göze gidebilir. Askarit larvasının insanda neden olduğu bu duruma Toxocariasis ya da Visceral Larva Migrans denir. Dikkatli paraziter ilaç kullanımı ile bu durumun önüne kolayca geçebilirsiniz.
İshal ,Kulak Bakımı, Diş Bakımı, Kısırlaştırma


İshal

katı olmayan dışkı, colitis ise sıklıkla kanlı, ishal halinde dışkılama olarak tanımlanır. Dışkı içindeki materyeller kalın bağırsaktan çok hızlı geçtiklerinde suyun emilmeye vakti olmaz. Bu ishale neden olur. Ya da köpek yüksek lif içerikli bir dietteyse sindirilemeyen lif emilmesini engelleyerek suyu tutar ve aynı şeye neden olur. Çeşitli ishal tipleri ve nedenleri vardır. En yaygın neden, köpeğiniz yememesi gereken bir şey yediğinde gerçekleşen "besinel bozulmaldır." Besinsel bozulma örnekleri ölü hayvan, diğer hayvanların dışkıları, çöp, sabun, kağıt ve bozuk yemek yenmesidir.Aşağıdaki liste ishalin diğer nedenleridir.Farkı göstermek için her grubu ayrı ayrı açıklayacağız. Her ishal aynı değildir. Her neden farklı ishallere neden olur.
Viral İshal:En yaygın viral intestinal enfeksiyonlar (enteritis) canine parvovirus ve coronavirus'dür. Bunlar köpekler arasında sulu ve kanlı ishale neden olarak bağırsaklarda şiddetli enflamasyona yol açan bulaşıcı viral hastalıklardır. Her zaman ateş ve kusma ile birlikte görülürler. Yavru köpekler destekleyici bakım yapılmazsa kolaylıkla su kaybına uğrar. Beş ayın altındaki yavrularda ölüm oranı yüksektir.
Bakteriyal İshal: Yememesi gereken şeyleri yiyen yavru köpeklerde bağırsaklarda bakteriyal enfeksiyonlar (enteritis) oldukça yaygındır. Pek çok insan bunları besin zehirlenmesi olarak sınıflar. Salmonella en yaygınlarıdır. Kötü yiyecekler, çiğ tavuk eti ve hayvan dışkılarında bulunur. Bu enfeksiyonlar kusma, ateş, şiddetli karın ağrısı ve koyu renkli kanlı dışkı ile birlikte görünür. Antibiyotik ve destekleyici bakım şarttır. Bu enfeksiyonlar virallar kadar bulaşıcı değildir. İnsanlar da Salmonella kapabileceği için insan yiyeceklerinin kontemine olmamasına büyük dikkat edilmelidir.
Protozoal İshal:En yaygın iki protozoal ishal Giardiasis ve Coccidiois'tir.Bu küçük organizmalar enflamasyon ve mukus sekresyonuna neden oldukları ince ve kalın bağırsaklarda çoğalır. Yavru köpeklerde genellikle haftalar hatta aylar boyunca yumuşak, mukuslu ya da kanlı ishal gözlemlenir. Giardiasis dışardaki su kaynaklarında sık rastlanır. Vahşi hayvan ve su kuşlarının dışkıları da ayrıca protozoanın enfekte edebilen safhasını taşır. Pek çok köpek enfekte kuş ve vahşi hayvan dışkısı yiyerek hastalığı kapar. Coccidiosis pek çok köpeğin birlikte bakıldığı köpek çiftliklerinde gözlenir. Enfekte dışkıyla geçer. Protozoal enfeksiyonlarının tedavisi anti-protozoal ilaçlarla yapılır. Engellemek için köpeğin dış su kaynaklarından su içmemesi ve vahşi hayvan dışkılarından uzak durması gerekir.
Parazitik İshal:Yavru köpeklerdeki ishalin belki de en büyük nedeni iç parazitlerdir. Araştırmaların doğan yavruların % 80'inin solucan denen parazitlerle birlikte doğduğunu ortaya koymuştur. Birbirinden farklı bir kaç bağırsak solucanı varıdr. Çoğu solucan sulu, koyu renkli ve pis kokulu dışkılamaya neden olur. İlerleyen safhalarda kan da gelir. Pek çok diğer belirti veteriner hekimin bağırsak solucanı tanısı koymasına yardımcı olur. Her solucan için ayrı ayrı ilaç mevcuttur. Bundan dolayı, doğru tanı ve tedavi büyük önem taşır.
Otoimmun İshal:Otoimmun ve allerjik hastalıklar köpeklerde şiddetli ishale neden olabilir. En sık tanısı konan iki hastalık besin allerjileri ve lymphcytic-plasmacytic enteritis'dir. Besin allerjisi köpek allerjik olduğu bir besin maddesini yediğinde gerçekleşir. Lymhocytic-plasmacytic enteritis ise sindirimin bozulduğu ve enflamasyonun başladığı bir durumdur. İki bozukluk da sindirimde azalmaya; yağlı açık renkli ishale, kilo kaybına ve aşırı gaza neden olur. Bazı Lymhocytic-plasmacytic enteritislerin besin allerjisinden kaynaklandığına dair kanıtlar olduğundan iki hastalık çakışabilir.En fazla etkilenen iki ırk Alman Çoban Köpeği ve Basenji'dir. Hastalanan yavrular dört veya beş aylıkken fark edilir derecede zayıftır. İyi yemelerine rağmen kilo alamazlar. Dışkıları yağlı, yumuşak ve sarıdır.Test edildiğinde bu köpeklerin çoğunun soya, mısır ya da diğer besin gruplarına da allerjileri vardır. Bazılarının enzim katkısı gerektiren pankreatik enzim eksiklikleri vardır.Tanı bağırsağın iç duvarından yapılan biopsiyle mümkündür. Bu vakaların tedavisi köpeğin allerjik olduğu besin maddesinden kesilmesi, pankreatik enzim takviyesi yapılması ve enflamasyonu engellemek için kortizon tedavisi yapılmasıdır. Allerjik köpekler için kuzu ve pirinç dietleri mükkemmel sonuç vermektedir. Hastalık genellikle iyileşmesine rağmen bu köpekler asla ideal kilolarına ulaşamaz.
Besinsel bozukluklar: Bu köpeğin yememesi gereken bir şeyi yemesi demektir. Köpekler ot, yaprak, toprak, halı, paspas, kendi ve diğer hayvanların dışkıları ve çocuk oyuncakları gibi şeyler yiyebilirler.Tüm bu şeyler bağırsaklardan geçerken şiddetli ishale neden olabilir. Bağırsaktan geçtikten sonra genellikle ishal kendiliğinden düzelir. Köpek sahipleri bu materyelleri genellikle dışkıda gördüklerini söylemektedir. Materyal dışarı çıktığı sürece pek tedavi gerektirmez.İshalın tanısı bazen oldukça karmaşık bir işlemdir. Testler genellikle belirli nedenleri elemek için yapılır. İshal sadece bir ya da iki kez olmuşsa çoğu veteriner hekim tanısal bir test yapma zahmetine girmeyecektir.Nedeni ne olursa olsun ince ve kalın bağırsaklardan dışkı geçişini yavaşlatmaya yardım edecek bazı evrensel tedaviler mevcuttur. Eğer köpeğiniz aşağıdaki tabloda bahsedilen ishallerden birine yakalandıysa veteriner hekiminizin talimatlarını izleyin. Sıradan bir ishal şu şekilde tedavi edilebilir:·Günde üç ya da dört defa küçük öğünler halinde hafif yiyeceklerle (tavuk ve pirinç ya da haşlanmış et ve pirinç) besleyerek·Peynir , ekmek, sade yoğurt, patates ya da şehriye gibi diğer türden hafif şeyler vererek·Loperamide ve sakinleştirici bizmut sıvısı gibi anti-ishal yapıcı ilaçlar vererek·Sindirime yardımcı olan bakteriyel çoğalmayı sağlayacak intestinal antibiyotikler kullanarak·Sindirime yardımcı olan Acidophilus bakterisini (aktif kültür yoğurdunda bulunur) kullanarak
Yaygın İshal Neden ve Tipleri

Neden Olan Ajanlar
İshalin Görünüşü
Viral
Canine CoronavirusCanine ParvovirusCanine Distemper Virus
sulu ve kanlı dışkısulu ve kanlı dışkısulu ve kanlı dışkı
Bakteriyal
SalmonellaCampylobacterShigellosis
kanlı, koyu renk dışkıkanlı, koyu renk dışkıkanlı, koyu renk dışkı
Protozoal
GiardiasisCoccidiosis
mukuslu sulu dışkımukuslu kanlı dışkı
Parazitik
Yuvarlak solucanKancalı solucanKamçılı solucan
pis kokulu gevşek dışkıpis kokulu gevşek dışkısulu ve kanlı dışkı
Otoimmun
ŞeritlerLymhocytic-plasmacytic enteritisBesin allerjisi enteritisi
hafif yumuşak dışkı, rektal kaşıntıgevşek, yağlı sarı dışkılı enteritisgevşek, yağlı ve sarı dışkı

Kulak Bakımı

Çoğu köpek yaşamlarının çeşitli dönemlerinde otitis externa (kulak kanalı enflamasyonu) 'dan şikayetçi olur ve % 10'nda bu hastalık tekrarlar. Nedenleri çeşitlidir. Bazıları tespit edilirken bazıları edilmeyebilir.Dış kulak içinde mumsu bir tabaka oluşarak kulak kanalına giren toz ve diğer konteminantları tutar ve dışarı atılmalarını engeller. Kulak kanalının daralması ya da kulak kanalı içindeki deri yüzeyini etkileyen konteminasyonu ya da enflamatuvar durumu uzaklaştıracak taşıyıcı sistemdeki bozuklukların hepsi kulak kanalı içinde enflamasyon ve enfeksiyon oluşumuna neden olabilir.Poodle gibi kulak içlerinde fazla tüy olan ırklarda materyallerin içerde kalma ihtimali daha yüksektir. Spaneillerdeki gibi düşük kulaklar enfeksiyon oluşumuna neden olacak nemli ve sıcak ortam oluşturmaya daha uygundurlar. Bu köpeklerde sürekli kulak rahatsızlıkları gelişebilir.
Akut Enfeksiyonlar
Kulak kanalı hastalıklarına özellikle yatkın olmayan köpeklerde ise bazen akut kulak enfeksiyonları nüksedebilir.Yüzme sonrası gibi bakteriyal kulak enfeksiyonları kulakta konteminasyona yol açar. Uzun süre anti-bakteriyel tedavi gören ya da bağışıklık sistemi baskılanmış olan köpeklerde mantar enfeksiyonları görülebilir. Uyuz miteları ve özellikle de otodectes cyanotis (kulak miteları)ndan kaynaklanan parazitik enfeksiyonlar yavru köpeklerde oldukça yaygındır.Yaz aylarında bitki tohumları uçuşmaya başladığında kulağa yabancı bir cisim kaçma vakarında artış görülür. Yabancı cisimler genellikle enfeksiyona neden olursa da çoğunlukla kulak kanalını tıkar ve çıkarılmaları gerekir.
Belirtiler
Kulak problemlerinin belirtileri şiddetli kaşıntı, pembeleşme ve kulak çevresinde ateş gibi enflamasyon belirtileri ile kulak akıntısıdır. Kulak miteları durumunda akıntı genellikle koyu kahverengi ve ağırdır.Bazı köpekler kulak ağrısından boyun tutulmasına benzer bir durum yaşarlar ve bu durum yemek yemelerini engeller. Kulak zarının patladığı ve orta kulak enfeksiyonunun gerçekleştiği şiddetli vakalarda denge kaybı bile olabilir.Aşırı baş sallama, kulak kepçelerindeki kılcal damarların patlayıp şişmesine neden olduğu sekonder aural heamatoma'ya neden olabilir. Bu çoğunlukla drenaj ve altta yatan kulak enfeksiyonunu tedavi etmek için anti-enflamatuvar tedavi gerektirir. Bazen de cerrahi müdahale gerekebilir.Çabuk veteriner hekim tanısı tedavi için şarttır. Tavsiye edilemeyen ilaçların kullanılması hastalığı uzatabilir.Veteriner hekiminiz otoskop kullanarak kulak kanalından aşağa bakıp problemi belirleyebilir. Bakteryal ya da mantar enfeksiyon veya kulak mite'ı belirtisi görülebilir. Gerektiğinde kazıntı alınarak problemin tanısı kolaylaşabilir.

TedaviTedavi genellikle kulak kanallarının hypo-allerjenik temizleyicilerle temizlendikten sonra kulak damlası kullanılmasıyla yapılır. Uygun tedavi hastalığın mantar, parazit ya da bakteri tarafından gerçekleşip gerçekleşmediğine bağlıdır. Çoğu vakada anti-enflamatuvar ajanlar içeren kulak damlaları ağrıyı hafifletirken aşırı akıntı oluşumunu da durdurur. Şiddetli vakalarda antibiyotik ya da anti-enflamatuvar tablet ya da enjeksiyonlar gerekebilir.Kulak enfeksiyonları genellikle en az üç haftalık uzun bir tedavi gerektirir. Köpek daha iyi hissetmeye başladıktan bir kaç gün sonra tedavi kesilirse hastalık tekrarlayacaktır. Otodectes mitelarının sadece erişkinleri laçla öldürüldüğünden yumurtadan çıkanları da öldürmek için tedavi en az üç hafta sürdürülmelidir.Köpeği kulak hastalıklarına yatkın kılan altta yatan nedenler de bu arada ortadan akldırılmalıdır. Dar kulak kanalına ya da düşük kulaklara sahip köpeklerin kulakları iki haftada bişr temizlenmelidir.Bazı vakalarda kanalın dış duvarının alınması sekresyona bağlı tıkanmaları engellemek ve hava geçişini sağlamak için tek yoldur.Kulak problemlerini tetikleyen allerjik köpeklerin allerjik reaksiyonlarının kontrolü önemlidir. Bu mümkün değilse, uzun dönem anti-enflamatuvar ya da antihistamin tedavisi gerekli olabilir.Kulakların temiz tutulması bu hastalıkların gelişimini büyük ölçüde engelleyebilir. Problemle karşılaşıldığında veteriner hekiminizin tavsiyelerine uymak çok önemlidir.
Kısırlaştırma Faydalıdır.

Kısırlaştırma için en ideal zaman yavru altı aylığı geçtikten hemen sonradır. Bu yaşın seçilmesinin nedenleri aşağıda verilmiştir:
Dişi için: Çoğu dişi altıncı ayından önce regl olmayacağından ilk kanmasını geçirdikten sonra kısırlaştırılması yerinde olacaktır.
Faydaları

·Regl dönemlerinde kanlı lekelere son
·Çiftleşme ve istenmeyen yavruların doğma şansı ortadan kalkar
·Çiftleşme dönemlerindeki davranış değişiklikleri (huzursuzluk, saldırganlık, gezinme istekleri ve sızlanma) önlenmiş olur.
·Estörejen hormunun yokluğu meme kanseri oluşumunu engeller. İkinci regl döneminden önce kısırlaştırılan köpeklerin ileriki yaşlarda meme kanseri olma olasılığı % 95 azalmaktadır.
·İdrar yolu ya da rahim kanseri riskinden kurtulma
·İstenmeyen yavruların doğumunun engellenmesinde önemli bir faydanız dokunacaktır. Her yıl binlerce köpek bakacak kimseleri olmadığından uyutulmaktadır.
Dezavantajları
·Mama tüketimine dikkat edilmediğinde kilo alımı söz konusu olabilir.
·Kısırlaştırılmış bir dişiyi üretemez ya da show'lara çıkaramazsınız.
·Bazı köpeklerde aktivite azalması olabilir.
·Bazı ırklar anezteziye duyarlı olduğunan köpeğinizin kulübüne ve veteriner hekiminize bu konuda danışmayı unutmayın.